Publicaties

Klik hier om de ten geleide te lezen en klik hier voor de inhoudsopgave van deze uitgave.

Klik hier om de ten geleide te lezen en klik hier voor de inhoudsopgave van deze uitgave.

Het zomernummer van de MemoRad ligt klaar om te lezen. Het preventief gezondheidsonderzoek wordt in deze uitgave extra belicht. Voor de beoogde invoering van de longkankerscreening worden de voor- en nadelen zorgvuldig afgewogen. In Nederland werd de eerste 14 Tesla MRI-scanner voor menselijk gebruik ter wereld gebouwd. Radioloog Anja van der Kolk beschrijft wat hij kan en wat hij voor de radiologie kan betekenen. Ook het nieuwe concept cross hospital workflow, waarbij teleradiologie wordt ingezet voor verlaging van de werkdruk én verhoging van het werkplezier, komt aan bod. De sectie Historie neem ons mee in de opmerkelijke geschiedenis van de radiumkuuroorden in Nederland en het belangrijke werk van natuurkundige Hermine Folmer. Een rapportage van de CLUB Sandwich mag niet ontbreken, evenals een verslag van een congres met een breed perspectief: 'The future of Medical Imaging and Radiotherapy'. Ook aandacht voor de prijswinnaar van de Frederik Philipsprijs, Rob Holtackers en de winnaars van de Ziedses des Plantes prijs, Laura van der Kamp en Bader Alfares. Roland Martens presenteert zijn proefschrift in deze uitgave. Tot slot nog een bericht uit Suriname van Huib van den Hout en ook de werkgroep zichtbaarheid informeert u weer. 

Dit themanummer schenkt aandacht aan het tuchtrecht voor de gezondheidszorg. De radiologie-gerelateerde tuchtrechtelijke jurisprudentie van 2011 tot en met 2021 staat hierin centraal. Verder belicht dit nummer de individuele verwijtbaarheid van een zorgverlener. Hierbij wordt toegelicht dat een (tucht)klacht verder kan reiken dan alleen de radioloog of aios wiens handelen centraal staat in de tuchtzaak. Ook wordt een inkijkje gegeven in hoe de beslissing van een tuchtcollege tot stand komt en voor welke uitdagingen de tuchtcolleges staan. De belangrijkste uitdaging is misschien wel het verhogen van het lerend rendement van het tuchtrecht. Hierbij worden meteen de verschillende knelpunten besproken die dit leren op dit moment belemmeren. Voor radiologen die te maken krijgen met een (tucht)klacht kan de bijdrage van de Federatie Medisch Specialisten behulpzaam zijn. 

In deze uitgave is te zien dat de samenleving weer is geopend. We hebben elkaar weer kunnen ontmoeten zoals bijvoorbeeld is te zien aan de hand van het verslag van de Radiologendagen. In dit nummer staan we ook weer stil bij de arbeidsmarkt voor jonge klaren met de resultaten van de enquete en de visie van het bestuur hierop. Onderzoek en wetenschap zijn in deze uitgaven ook goed vertegenwoordigd met onder andere proefschiften van de onlangs gepromoveerde Bibi Martens en Louise Konijn. Hier sluit het artikel over het afscheid van Krestin mooi op aan omdat hij wetenschap altijd enorm heeft gestimuleerd. De sectie Historie neemt ons mee naar naar het jaar 1901 om het verhaal van Pieter Hendrik Eijkman te vertellen. Ook nemen zij u mee naar 2022 met een verslag van het eerste symposium van de sectie over 50 jaar CT. In dit nummer ook praktische zaken over de aanlevering van patiëntgegeven voor de beentumorencommissie en 10 survival tips voor startende radiologen. U kunt ook lezen over het leven van drie bevlogen radiologen met van de redactie speciale aandacht voor MemoRad redactielid Kees Vellenga.

De laatste MemoRad van 2021 ligt weer voor u. De MemoRad opent met het positieve bericht dat de Commissie voor Beroepsbelangen (CvB) vorderingen maakt om de functie van de radioloog te verstevigen als consultant en poortspecialist, en dat bevolkingsonderzoek en screening mammo MRI worden bevorderd. Podcasts zijn tegenwoordig niet meer weg te denken. Sietske Rozie tipt er een paar die ook aansluiten bij thema's uit de NVvR-visie. Bij het ter perse gaan van de MemoRad was er nog sprake van een live congres in Wenen in maart. Inmiddels is bekend dat het congres in maart online zal zijn en dat er in juli een fysiek congres wordt georganiseerd. Het thema van ECR 2022 is Building Bridges. De ECR 2022 zal een Nederlands tintje krijgen, niet alleen door het voorzitterschap van Regina Beets-Tan, maar ook zal er een sessie ‘ESR meets the Netherlands’ worden georganiseerd. Niet alleen de brug naar de toekomst is van belang maar ook naar het verleden. Eindelijk heeft de onthulling van het verhaal van Willem Röntgen in woord en beeld in het Gelre Ziekenhuis Apeldoorn plaatsgevonden. Er wordt ook aandacht besteed aan een van de bijna vergeten oprichters van onze vereniging, Carl Wilhelm Bollaan. Ook in verre oorden wordt er gewerkt door Radiologen waar in deze uitgave verslag van wordt gedaan. Tot slot worden er twee mooie proefschriften gepresenteerd. Hierbij tevens de uitnodiging aan promovendi om vaker verslag te doen van hun bevindingen in MemoRad.

In deze MemoRad een grote variëteit aan artikelen. Een interview met Ilona Dekkers, winnares van de Frederik Philipsprijs 2021, is het openingsartikel. Er wordt uitgelegd wat de verschillen zijn tussen de Leidraad Kritieke bevindingen en Leidraad Onverwachte bevindingen en waarom het volgen ervan tijdsbesparend is. Het belang van goede communicatie door de radioloog komt op verschillende plaatsen terug. Ook de kennis van de nucleaire geneeskunde wordt opgefrist. En de vraag of het verschil tussen EARL 2 ten opzichte van EARL 1 is te evalueren. De sectie Juniorleden geeft een overzicht van wat zij allemaal doen om de belangen van de aios te behartigen. Daarna volgt een artikel waarin onderwijsvernieuwingen aan bod komen die leren beter en leuker maken. Jelle Barentsz wint als eerste niet-uroloog de Innovator in Urology prijs vanwege zijn baanbrekende prestaties op het gebied van MR-beeldvorming van de prostaat. Hoe AI wordt ingezet bij een onderzoek naar een snellere MRI-scan bij verdenking van prostaatkanker komt ook aan bod. Er is een artikel gewijd aan Wilhelm Conrad Röntgen die 125 jaar geleden de röntgenstralen heeft ontdekt. Uiteraard ook nog aandacht voor het eerbetoon aan Joris Panhuysen en het In memoriam van Jan Wilmink. 

Voor u ligt het themanummer Artificial Intelligence, een vervolg op het najaarsnummer van 2017. Zo leest u in deze editie ervaringen met implementatie van ziekenhuizen als de Noordwest Ziekenhuisgroep, het St. Antonius, het Elisabeth TweeSteden-ziekenhuis, het Jeroen Bosch Ziekenhuis, het Haga-ziekenhuis en het Bravis-ziekenhuis. AI wordt vooral ingezet ter kwaliteitsverbetering, hoewel het ook ten dienste kan staan voor het verbeteren van efficiency.
Dat AI breder toepasbaar is dan alleen op afbeeldingen, beschrijft het artikel over Natural Language Processing (NLP). Daarnaast is er aandacht voor scheppende randvoorwaarden, denk aan het kostenaspect en toegevoegde waarde in de kliniek. Verder is het wachten op dat de beroepsgroep, maar ook het Zorginstituut dat over de vergoeding gaat, AI als kwaliteitseis stellen. Over die juridische discussie en implicaties is de bijdrage van advocaat Erik Vollebregt lezenswaardig. Ook de bekostiging van AI komt aan bod.

U zult in dit themanummer lezen over de pure forensische radiologie, hoe een en ander is ontstaan en de verschillende benaderingen ervan binnen ons kleine landje. Er wordt geschreven over explosiestelsels, maar ook over MRI bij foetussen en neonaten en het onderzoek bij vermoeden op kindermishandeling. Ook worden de positie van de 'deskundige' in de rechtbank en de opkomst van de forensische radiologie in Aruba belicht, en is een historisch stuk over de boloscoop opgenomen. Naast onderzoek bij mensen wordt er ook aandacht besteed aan forensisch onderzoek bij dieren en aan de gevolgen van de hitte-inwerking op de botten. Het vervaardigen van de inmiddels aanzienlijke aantallen postmortale CT-scans over de afgelopen twintig jaar biedt ook de mogelijkheid om naar anatomische structuren en varianten van het lichaam te kijken, omdat hoge stralingsdosis gebruikt kunnen worden. 

Deze uitgave van MemoRad nummer lag al bij de drukker toen het Coronavirus serieuze vormen aannam in ons land. Daarom zijn er geen artikelen gewijd aan COVID-19. 

In dit nummer aandacht voor het aftreden van Bernd Haberland als eindredacteur van de MemoRad. Tevens aandacht voor de uitreiking van de erelegpenning aan hem. Lucas Kinga heeft een laudatio voor hem geschreven.
Het afscheid van Jonas Castelijns komt in dit nummer aan de orde met daarbij zijn benoeming tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In dit nummer een interview met neuroradioloog Jan Wilmink. De Historische Commissie besteedt aandacht aan de 13 vroege röntgenopnamen uit het Lorentz-archief. Ook is er aandacht voor de familie Den Hoed, oprichters van de voormalige Daniël den Hoed Kliniek. De toekomst komt met de afronding van de opleiding van twee radiologen nieuwe stijl (CORONA-opleiding) ook aan bod. Daarnaast nog belevenissen van arts-assistent Joy Vroemen over haar verblijf in Kaapstad. Tot slot een boodschap over (of voor) dokters met 'een koel hoofd en een warm hart'.

In het eerste nummer van 2019 is weer voldoende variëteit aan informatie te vinden. Op het gebied van onderzoek zijn subsidies toegekend voor onderwerpen uit de kennisagenda. Uit de enquête onder onze jonge klaren komen enkele opvallende bevindingen naar voren. Ook de succesvolle AIOS-dag over Artificial Intelligence komt aan bod. Een belangrijke bijdrage gaat over de veranderingen in het tuchtrecht. Binnen de NVvR is hier een werkgroep voor opgericht. De Historische Commissie belicht de geschiedenis van het snel doorontwikkelend beeldvormend vak. En er is natuurlijk ook aandacht voor de twee bekende vrouwelijke radiologen met hun Europese benoeming. Tot slot wordt verslag gedaan van het afscheid van twee vooraanstaande radiologen, die het stokje overdragen aan de volgende generatie.

In deze MemoRad sluit de voorzitter van de NVvR in zijn column met het thema 'Ontregel de zorg' aan bij de recente boodschap van de FMS 'Laat dokters dokteren'. Verder in deze MemoRad aandacht voor herbeoordelingen van tucht- en letselschadecasus, de radiologische responsbeoordeling bij immunotherapie, de radioloog en opleiding AI, hoe manifesteert de klinisch technoloog zich binnen de radiologie en de uitkomsten van een onderzoek naar de orale contrastvoorbereiding bij een standaard CT-abdomen.

Dat radiologie een prachtig vak is met vele ontwikkelingen, blijkt maar weer uit deze MemoRad. Een blik op het verleden in het Belgisch museum, het centrum voor radiologisch erfgoed op Urk en het Antoni van Leeuwenhoek, en herinneringen aan Kees Klinkhamer. Een blik op het heden en de toekomst met de AIOS-dag, een AI-workshop en de Radiologendagen 24-25 mei met 'Make a difference'. Welke rol speelt de radioloog in de toekomst? Hoe kan de technologie een helpende hand bieden? En voor degenen die het vak willen bijhouden: proefschriften die meedingen naar de Frederik Philipsprijs en de Sandwichcursus Neuroradiologie en Abdominale radiologie 19-22 juni.

Altijd al willen weten wat Artificial Intelligence (AI) zal gaan betekenen voor de radiologie? Dat is nu te lezen in een extra dik themanummer van MemoRad met uiteenlopende bijdragen over AI, van hype tot hoop en van logische algoritmen tot de menselijke maat. Daarnaast is er aandacht voor de hedendaagse risico-afwegingen bij het gebruik van straling bij onderzoek en in de voorzitterscolumn voor differentiatie in de radiologie. Historische perspectieven worden geboden met de toegekende RSNA Gold Medal in 1928 en een terugblik op 20 jaar opleiding in de radiologie met Xander Tielbeek, aan wie de erelegpenning van de NVvR is toegekend.

Themanummer Musculoskeletale Radiologie (MSK) en daarnaast o.a. een column van de nieuwe voorzitter ('NVvR first!'), informed consent bij radiologische interventies, de BI-RADS App, RSNA 2016, de gastsprekers tijdens de Radiologendagen 11-12 mei 2017 en de aankondiging van de SWC Neuro- en Hoofd-Halsradiologie 20-23 juni 2017.